V.V. Geel Wit (1970-1980)
Door Koos Molenaar
Historie VV Geel Wit (1970-1980)
6 september 1970 is een historische dag in het bestaan van SC Amelandia en VV Geel Wit. Eerder dat jaar waren beide Amelander voetbalverenigingen toegelaten tot de KNVB en op de eerste competitiedag speelden ze hun eerste wedstrijd; tegen elkaar op het veld van Geel Wit.
De twee seizoenen ervoor kwamen de Amelanders voetballers uit in een onderlinge competitie, maar ze wilden hun sterkte wel eens meten met de clubs van de vastewal. Dat kon echter niet omdat de KNVB letterlijk de boot afhield. Al dat gereis naar Ameland zou de verenigingen op het vasteland alleen maar op kosten jagen. Bovendien voeren de boten destijds slechts tweemaal daags. Voor de eilanders geen probleem, voor de KNVB afdeling Friesland wel.
Gesteund door het enthousiasme vanuit de verenigingen besloten Cor Wijnberg namens Amelandia en Frans Hulsebos namens Geel Wit de landelijke pers te benaderen. Frits Suèr van De Tijd, toen een katholiek dagblad, trok zich het lot van de eilander clubs aan. Hij constateerde dat de velden in Hollum en Buren zo slecht waren ‘dat een paard zijn nek erop zou breken’. Hij schreef verder: ,,Op Ameland leeft de sport nog in een periode van voor de oorlog. Een goed bedoelende boer schijnt nog niet zo lang geleden op een helft van het veld nog rogge te hebben verbouwd. Daarna ploegde hij dat veld om, zodat Geel Wit een half voetbalveld kwijt was. Het kleedlokaal bestaat uit niets meer dan een verzameling overeind gezette planken.’’
De KNVB ging overstag, maar wat wilden de leden van Geel Wit? Meedoen aan een bedrijfscompetitie en zo het recht verwerven om aan de toto deel te nemen of KNVB-lid worden om mee te kunnen doen aan de ‘echte’ competitie. De 45 aanwezige leden op deze gedenkwaardige vergadering op 17 januari 1970 in hotel De Klok in Buren waren unaniem van mening dat de tweede mogelijkheid verre de voorkeur verdiende. Daarbij in acht nemend de woorden van Hulsebos die er voor waarschuwde dat deelneming aan de competitie grote verplichtingen met zich mee zou brengen. In het in 1994 verschenen jubileumboek vertelde Hulsebos over zijn verbazing over al dat optimisme: ,,Ik stond te kijken van de opkomst en het enthousiasme. Maken ze elkaar niet gek?, vroeg ik me af. Telkens ’s morgens half negen weg!’’
Een suggestie van de voorzitter van Amelandia om uit de twee eilander verenigingen één topelftal te maken werd door Geel Wit van de hand gewezen. Algemeen waren de leden van oordeel dat Geel Wit zelf over voldoende spelers beschikte en dat het voor het voetbal op Ameland beter was dat er twee clubs zouden blijven bestaan. Op de vergadering toonden zich al 35 leden bereid om de uitdaging aan te willen gaan.
Geel Wit en Amelandia begonnen in de derde klasse afdeling Friesland met de genoemde wedstrijd, onder toeziend oog van secretaris Jan Kostelijk van de FVB, de man die zich enorm had ingezet voor de aansluiting van beide clubs.
In het hol van de leeuw wonnen de Hollumers met 0-1. De revanche was zoet. Op het terrein onder de vuurtoren won Geel Wit, voor zo’n 600 man publiek, met 2-6 door doelpunten van onder meer Theo Metz, Barend Kooiker en Sip Kooiker.
Amelandia werd kampioen, Geel Wit tweede. Beide teams promoveerden naar de tweede klasse. Ook op dat niveau kon Geel Wit gemakkelijk meekomen. Het kampioenschap werd behaald in een memorabel seizoen. Zo werd Arum met 9-0 opgerold, maar gedenkwaardiger is de ontmoeting in Beetgum tegen CBB. Geel Wit won met 3-2. Nadat Theo Metz de eilanders aan het derde doelpunt had geholpen gebeurde het volgende, aldus de Nieuwe Dockumer Courant: ,, Daarna werd Paulus Brouwer door een hond aangevallen. Hij had zojuist gepasst op Jan de Jong, die met een lob doel zou hebben getroffen, als daar niet een krasse AOW’er luid vloekend het veld was opgekomen om de bal te stoppen en Jan een fikse trap tegen het zitvlak te geven. Ook de Amelander scheidsrechter André Kienstra kreeg het te verduren. Bestuursleden van beide clubs zorgden voor een veilige aftocht.’’
Geel Wit had alleen van Langweer verloren toen het op 31 oktober als koploper de reis naar Hollum maakte. Weer omzoomden zo’n 600 voetballiefhebbers het veld. Bart Molenaar, Theo Metz en IJs de Jong maakten de doelpunten die ervoor zorgden dat Geel Wit met een 3-1 overwinning de terugreis kon aanvaarden.
Op 19 maart 1972 werd Geel Wit kampioen van de tweede klasse A. Met de boot van Andries en Marie Metz gingen de drie seniorenelftallen en hun supporters heen en weer.
Op 19 maart 1972 kon Geel Wit zijn eerste kampioenschap vieren. De afgeladen boot van Andries Metz bracht die dag drie teams naar de overkant. Het eerste toog naar Deinum, waar de aanhang in de wedstrijd tegen Sparta ’59 lang in spanning werd gelaten. Pas vijf minuten voor het einde drukte Theo Metz (al dan niet met de hand) de bal over de achterlijn. Bij terugkeer op Ameland wapperde de clubvlag fier op de toren in Nes.
Geel Wit 1 kampioen 1971-’72
Achter: Sip Kooiker, Marten Oosterhof, Willem Kooiker, Willem de Jong, Barend Kooiker, Paulus Brouwer, Frans Hulsebos (trainer), IJs de Jong, Sybrand Brouwer, Bart Molenaar, Jan de Jong, Piet Kiewiet (voorzitter), Theo Metz.
De return tegen Amelandia werd hierdoor een formaliteit. Door treffers van Jan de Jong, Theo Metz en Willem Kooiker werd ook deze confrontatie met een 3-1 zege afgesloten.
In het eerste jaar in de eerste klasse eindigden de eilandbewoners na een matige start toch nog op de derde plaats achter Bakhuizen en Read Swart, die promoveerden.
De opmerkelijkste wedstrijd werd gespeeld tegen Oldeholtpade. Het bijzondere aan dit duel was dat de gebroeders Kooiker acht van de negen doelpunten voor hun rekening namen: Sip 3, Willem 3 en Piet 2. Alleen Barend scoorde niet. Tjeerd de Jong schoot de negende raak vanaf de penaltystip.
Wat in het eerste jaar in de eerste klasse van de afdeling niet lukte, werd een jaar later wel bereikt: promotie naar de vierde klasse KNVB. Het succesvolle jaar begon met de opening van het gerenoveerde sportcomplex op 16 september tegen Warga. Geel Wit huurde destijds auto’s bij Van der Weij uit Blije. Op 4 november kon echter geen gebruik van zijn diensten worden gemaakt vanwege de autoloze zondag, zodat de reis naar Stiens met de bus werd ondernomen.
Met Jan Epping als trainer debuteerde Geel Wit in 1974-’75 met 22 punten uit 20 wedstrijden op een keurige vijfde plaats. De grootste nederlaag werd in en tegen Franeker geleden. Niet alleen verloor Geel Wit de wedstrijd met 5-2, maar ook keeper Willem de Jong met een hersenschudding. Paulus Brouwer stond het restant van dat duel tussen de palen.
Met betrekking tot het seizoen 1975-1976 zal tot in lengte van jaren worden gesproken over die ene wedstrijd. We schrijven zondag 2 mei. Geel Wit had vrijwel het gehele seizoen bovenaan gestaan in de vierde klasse A en had in de thuiswedstrijd tegen Stiens voldoende aan een gelijkspel. Vijf minuten voor de rust kopte Piet Kooiker richting doel. Jan de Jong gaf de bal een laatste zetje, maar had dit niet moeten doen, want hij stond buitenspel. Na een half uur in de tweede helft viel het doelpunt aan de andere kant. Doelman Willem de Jong graaide naar de benen van een Stienser, waarna de gasten van elf meter raak mochten knallen. Uiteindelijk werd Stiens kampioen.
Op 25 april 1976 speelde Geel Wit een memorabele oefenwedstrijd tegen hoofdklasser Drachten. De vierdeklasser won met 4-1 met doelpunten van Rudolf Metz (2), Frans Kiewied en Piet Kooiker.
Op 13 juni 1976 speelde Geel Wit tegen oud-Feyenoord. Op de foto de legendarische Coen Moulijn in actie met Frans Kiewied als tegenstander.
Met Rudolf Metz is meteen de bekendste Geelwitter aller tijden genoemd. Hij baarde in het volgende seizoen opzien door in de met 0-6 gewonnen uitwedstrijd tegen St. Annaparochie vijf keer te scoren, waarvan drie keer binnen acht minuten. Zijn talent bleef niet onopgemerkt en het volgende seizoen werd hij ingelijfd door SC Cambuur. Later zou Rudolf (onder het grote publiek bekend als Rudi) uitkomen voor SC Veendam, SC Heerenveen, Emmen en SC Heracles. In zijn kielzog nam hij broer Francisco mee, die zou spelen voor SC Cambuur, SC Veendam en Emmen.
Wordt vervolgd...