Bestuur van Ameland

Het bestuur was op Ameland in handen van de erfheer. Door de erfheer werden functionarissen benoemd zoals de baljuw, schout, secretaris rentmeester enz. Ook had ieder dorp, Hollum, Ballum en Nes een eigen bestuur bestaande uit twee volmachten, twee burgemeesters en een vroedschap van 8, totaal dus per dorp 12 personen.

 

Tot taak van de volmachten mag gerekend worden om samen met de Baljuw en substituut Baljuw te zorgen voor een goed politie toezicht en een ieder in zijn rechten te verdedigen. Tevens verzorgen zij de gehele huishouding van Ameland zoals de kosten van de torens, kerken, scholen en wegen, de vismarkt, de bomen, de vroedvrouw en de priester. Het benodigde geld wordt verkregen door een belasting op de huizen. Na de volmachten komen in rang de burgemeesters eveneens twee in elk dorp. Buiten de vakanties moeten zij elke twee weken op woensdag rechtdag houden om in meningsverschillen tussen de burgers onderling uitspraak te doen.

 

Na de burgemeesters volgen in rang in elk dorp acht vroedslieden. Welke alleen in bijzondere omstandigheden samen komen met de volmachten en burgemeesters, dan heeft dus zitting een raad van twaalf en betreft het onderwerp het gehele eiland een raad van 36 personen.

De raad wordt elke twee jaar gekozen. De stemming vindt plaats tussen kerst en nieuwjaar. Tegen nieuwjaarsdag komt de verkiezingscommissie naar het dorp. Deze commissie bestaat uit de Baljuw of Substituutbaljuw en een burgemeester van de andere twee dorpen. Eerst wordt in Hollum gestemd waarna de ander dorpen volgen. De verkiezingscommissie wordt tegen de middag opgewacht door het dorpsbestuur in de plaatselijke herberg. Na de maaltijd wordt de klok geklipt, het is dan al tegen de avond, om de burgers op te roepen te komen stemmen. Deze komen naar de herberg en worden daar op bier onthaald. Daarna wordt men door de dienaars tot het gerecht geleid om hun stem uit te brengen. Na de stemming wordt men rijkelijk onthaald op voor dit doel speciaal gebrouwen bier. Na afloop van de stemming wordt een achttal opgemaakt en aan de heer voorgelegd die daaruit dan de volmachten en burgemeesters aanwijst. De kosten worden van deze verkiezingen worden van landswege betaald.   

 

Aan het hoofd stond natuurlijk de Heer. In ieder der drie dorpen Hollum, Ballum en Nes was een college van twaalf personen, de twaalf of vroedschap genaamd. Deze werden voor 1690 ieder jaar, daarna om de twee jaar verkozen door de burgers. Dit geschiedde tegen nieuwjaarsdag, op bevel van de Heer, die voor de verkiezing een commissaris benoemde, later ten overstaan eener commissie, bestaande uit den Baljuw of zijn substituut en een burgemeester uit elk der andere dorpen. 

 

Bestuurders van Ameland

 

Vrij- en Erfheer (Vrij- en Erfvrouwe) van Ameland

Ritske Jelmera                                                              ca. 1400-1450    

Romke en Keimpe Donia                                                     1450-1463 
Haije Heringa                                                                     1463-1486 
Pieter van Cammingha                                                         1486-1521/'26 
Wytso van Cammingha                                                        1521/'26-1552 
Pieter II van Cammingha                                                     1552-1575 
Sicco van Cammingha                                                          1575-1624 
Pieter III van Cammingha                                                    1624-1638 
Wytso II van Cammingha                                                     1638-1641 
Watso van Cammingha                                                        1641-1668 
Frans Duco van Cammingha                                                 1668-1680 
Rixt van Donia                                                                     1680-1681 
Fam. Schwartzenberg thoe Hohenlansberg                            1681-1704 
Johan Willem Friso                                                              1704-1711 
Prins Willem IV                                                                   1711-1751 
Prins Willem V                                                                    1751-1795

Na de Franse bezetting in 1814 dragen de Nederlandse vorsten Van Oranje-Nassau deze titel. 

 

Secretarissen:

Mr. Lodewijck de Munter                    1601-1604

Hoyte Seerps Bongha                        1606-1617

Folperus Laeses Baardt                     1619-1637

Suffridus* Joannis                             1638-1648

Hillebrandt Obbes                             1649-1666

Menszo G. Bueckama                        1667-1679

Eduardus Neuhusius                          1679-1696

Georgius Lansbach                            1696-1700

 

Rentmeesters:

Gerbrandus Metz                              1705-1727

Campegius van der Straten              1726-1761

Pieter van der Straten                        1761-1762; 1772–1779

Michiel Wetzens                                1763–1772

Isak Polet                                         1780-1785

            (plaatsvervanger van Hans Willem van Plettenburg)

Jhr. Julius van Burmania                    1786 – 1799

Willem Aufmorth, genaamd Oppenorth  1800 – 1805

G.F. van Asbeek                                1806 – 1811

Sorgdrager schrijft: ‘in ;t begin van Augustus 1806 is alhier gekomen ons Drost  de Heer G.F.  van Asbeek met een Rentmunt in plaats van Willem Oppenoort.

 

Grietmannen/Burgemeesters;

Walraven Robert Jacob Dirk baron van Heeckeren  1816 – 1837

Sorgdrager schrijft; op 26 april 1815 is op Ameland de nieuwe Rentmeester en strandvoogd aangekomen De Heer W.R..J.D. van Heeckeren.

Daniël Wigbold Crommelin baron van Heeckeren            1837 – 1888

Daniël Jan Wigbold baron  baron van Heeckeren             1888 – 1894

Roelof Brinkhuis                                                           1894 – 1898

Jacobus Adrianus Drijber                                              1898 – 1901

Hendrik Kuipers                                                           1901–1906

Johan Benjamin William Bolomey                                 1906–1942

Boudewijn Bakker                                                        1942–1945

Roel Walda                                                                 1945–1955

Ferdinand Gustaaf Adolf Huber                                     1955-1962

Johannes Siderius                                                        1962-1973

Pieter Zevenbergen                                                      1973-1976

Johannes Herman Lesterhuis                                        1976-1985

Michiel Zonnevylle                                                        1985-1994

Roel Cazemier                                                              1994-2000

Paul Verhoeven                                                           2000-2006

Albert de Hoop                                                            2006-2018

Gerard van Klaveren (waarnemend burgemeester)         2018-2020

Leo Pieter Stoel                                                           2020 tot heden

 

Ontdek alles over Stichting De Ouwe Pôlle

Word vriend van Stichting De Ouwe Pôlle en mis niets meer van de Amelander cultuur!

Word vriend van Stichting 'De Ouwe Pôlle Ameland'. Daarmee steunt u het behoud van het cultuurhistorisch erfgoed op Ameland.

  • Ontvang drie keer per jaar onze magazine Pôllepraat vol verhalen over de Amelander cultuur en geschiedenis
  • Steun onze musea op Ameland: museum Sorgdrager, museum Swartwoude, het bunkermuseum en de cultuurkerk in Nes
  • Met uw bijdrage organiseren wij ieder winter een programma bestaande uit lezingen waaraan u kunt deelnemen
  • Onze stichting heeft een ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling)

<<< Meld je aan als vriend van de Ouwe Pôlle >>>