Tijdlijn van de Amelander geschiedenis
690 Koning Radboud I bezoekt het gebied en noemt Ameland het Fosteland
Ameland heette oudtijds Fostaland, omdat de godin Posta daar een tempel had. Later, na de invoering van het christendom, werd de naam Ameland meer algemeen, maar in de taal des volks bleef het nog lang Fosta- of bijverkorting Fosland.In dientijd stichtte men daar een klooster, en omdat men niet wist welken naam aan dit gesticht te geven, werden twee monniken op reis gezonden; naar het eerste woord, dat zij zouden hooren, wilde men het klooster noemen. De monniken ontmoetten weldra eenen boer. Op de
vraag der geestelijken: «Waar gaat de reis heen, vriend?» was het
antwoord:«Poswert.»
Dit was de verkorte uitdrukking voor Fosta-waarts of naar Postaland.
—• Aldus werd het klooster Poswert genoemd.
In 1090 is dit klooster overgebracht naar Ferwerd, een kwartier ten zuiden van het dorp, waar twee bij elkander staande boeren-huizen nog den naam Foswerd dragen, maar in de volkstaal het Ferwerder klooster worden genoemd.
806 Ombouw Fostatempel in Christenkerk
De eerst bekende vermelding van Ameland komt uit een schenking van Reginmunt aan de Abdij van Fulda uit het begin van de 9e eeuw[3]. Reginmunt is een telg uit de aanzienlijke adellijke familie van de Reginingen. Het eiland werd daarin genoemd als het 'Insula que dictur Ambla' (het eiland Ambla geheten). Wanneer zich de eerste mensen op Ameland begaven is onduidelijk maar het eiland moet in ieder geval vanaf het jaar 850 bewoond zijn geweest. In fictieve geschriften zouden de Cammingha's het klooster Foswerd in 866 bij Ballum gesticht hebben[4], maar dit werd door de Cammingha's beweerd om rechten te doen gelden op Ameland. In 1287 werd Ameland door de Sint-Luciavloed getroffen.
866 Stichting H. Benedictusklooster
1200 -1400 Ontstaan van de eilandenrij en de Waddenzee
Op de hogere zandgrond van Ameland ontstaan achter de duinen een aantal nederzettingen: Oerd en Oosthuizen, Nes in de Buren en Nes in Duin, Ballum, Hollum, de Blieke en Sier. Het eiland valt onder het bestuur van Ferwerderadeel.
1425 - 1450 Ritske Jelmera Heer van Ameland; Bouw Jelmerastate
1450 - 1463 Romke Donia
1463 – 1464 Keimpe Donia
1486 – 1681 Cammingha’s besturen en beheren Ameland
1494 Erkenning onafhankelijkheid door Koning Maximiliaan van Oostenrijk
1595 Neutraliteit erkend door Albrecht van Oostenrijk gehuwd met Isabella van Spanje
1622 Statuten, Ordonnantiën en Costumen van Ameland opgesteld door Watze van Cammingha ;
1629 Neutraliteit erkend door Isabella Clara Eugenia van Spanje landvoogdes der Nederlanden (1566-1633) .
1658 Aanpassing van de Statuten, Ordonnantiën en Costumen van Ameland.
1620 – 1800 Welvaart door de handelsvaart op Frankrijk, Spanje, Portugal en Oostzeegebied
1680 – 1800 Welvaart door de walvisvaart of Groenlandvaart.
1650 - 1800 Bouw stenen huizen ter vervanging van houten huizen, thans aangemerkt als commandeurswoningen.
1675 Zware stormvloed
1680 Overlijden Frans Duco van Cammingha
1684 – 1704 Familie thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg
1685 Zware stormvloed
1717 en 1719 Zware stormvloeden
1725 Ramp met vissersboten bij Ballum (31 doden)
1814 Herstel onafhankelijkheid en volgens art. 54 van de Grondwet een gemeente van de provincie Friesland (Grondwet 1815 art.2)
1880 Bouw van de vuurtoren.
1888 Oprichting Onderlinge Maatschappij ter verzekering van Brandschade
1889 Aanleg pier met aanlegsteiger bij Nes
1889 Begin bosaanplant op Ameland bij Nes
1893 Aanleg Kooi-Oerd stuifdijk
1895 Oprichting Waterschap de Grieen
1896 Eerste zuivelfabriek te Nes (opgeheven 1935)
1896 Markegronden verdeling belemmert ontwikkelingen. De buitengronden worden verdeeld. Eerst in Hollum en Ballum, kort daarna ook “de gemene gronden van Nes en de Leijen”.
1904 Zuivelfabriek te Ballum (opgeheven 1925)
1904 Zuivelfabriek te Hollum (opgeheven 1978)
1911 Zuivelfabriek te Buren (opgeheven 1943)
1911 Aanleg van de eerste verharde wegen op Ameland, de Burenlaan en Zuiderlaan te Hollum
1913-1915 aanleg waddendijk westelijk deel
1914 – 1918 Mobilisatie vanwege WO I
1918 Aanleg straatweg Buren – Hollum
Veerdienst Zwarte Haan – Ameland?
1920 Gunning Rijksveerdienst naar Ameland aan Wagenborg Passagiersdiensten met ms “Waddenzee” aannemer WPD
1921 Oprichting het Vennoot voor bewijden van vee op oost-Ameland
1924 Totstandkoming Ruilverkavelingwet
1926 Zuivelfabriek Ameland te Hollum
1927 Oprichting Waterschap Nes-Buren
1927 Ruilverkaveling Hollum
1928-1930 aanleg waddendijk oostelijk deel
1940 – 1945 Bezetting door Duitsland tijdens WO II
1940 Tijdens de WO II worden de voorbereidingen getroffen voor de Ruilverkaveling “De Mieden” op het oostelijk deel van het eiland.
1947 Ruilverkaveling Nes-Buren
1947 Start middelbaar onderwijs op Ameland
1952 Start ontwikkeling van recreatie en toerisme
1955 Start gemeentelijke vuilophaaldienst
1956 Ruilverkaveling Hollum/Ballum ; Aanleg vliegveld bij Ballum
1959 Aanleg nieuwe veerdam bij Nes
1960 Bouw scholengemeenschap te Nes
1960 Seismografisch onderzoek naar gas in bodem onder het eiland
1961 Plannen voor aanleg dam naar Ameland, later 2 dammenplan met inpoldering deel van het Wad.
1961 Aanleg waterleiding op Ameland
1963 Proefboringen naar gas op het eiland
1970 Oprichting Stichting Sociaal Cultureel Werk Ameland
1971 Start aanleg ondergronds eklectrisch netwerk
1972 Windhoosramp Kampeerterrein Duinoord in Nes
1974 Einde stichting Dammenplan Ameland
1974 Bouw nieuw gemeentehuis te Ballum
1978 Sluiting zuivelfabriek te Hollum en aanleg melkleiding naar de vaste wal
Aanleg recreatiegebied “de Vleijen” op Oost-Ameland
Aanleg recreatiegebied “de Aanleg”met golfbaan op West-Ameland
1980 Aanleg aardgasnetwerk op het eiland
1988 Einde gebruik melkleiding en transport melk per boot
1998 Ruilverkaveling met administratief karakter (RAK) Ameland
2000 Start aanleg kabelnet voor tv door Kabel Noord
2004 De laatste vuurtorenwachter verdwijnt van de eilander vuurtoren.
2012 Ameland telt ca. 3500 inwoners waarvan ca 70% werkzaam is in de recreatie.
2015 Aanleg glasvezelkabel naar het eiland via de voormalige melkleiding
2016 Aanleg zonnepark op vliegveld bij Ballum