Tijdlijn van de Amelander geschiedenis

 690  Koning Radboud I bezoekt het gebied en noemt Ameland het Fosteland 

Ameland heette oudtijds Fostaland, omdat de godin Posta daar een tempel had. Later, na de invoering van het christendom, werd  de naam Ameland meer algemeen, maar in de taal des volks bleef  het nog lang Fosta- of bijverkorting Fosland.In dientijd stichtte men  daar een klooster, en omdat men niet wist welken naam aan  dit gesticht te geven, werden twee monniken op reis gezonden;  naar het eerste woord, dat zij zouden hooren, wilde men het klooster noemen. De monniken ontmoetten weldra eenen boer. Op de  

vraag der geestelijken: «Waar gaat de reis heen, vriend?» was het  

antwoord:«Poswert.» 

Dit was de verkorte uitdrukking voor Fosta-waarts of naar Postaland. 

 —• Aldus werd het klooster Poswert genoemd.  

In 1090 is dit klooster overgebracht naar Ferwerd, een kwartier  ten zuiden van het dorp, waar twee bij elkander staande boeren-huizen nog den naam Foswerd dragen, maar in de volkstaal het Ferwerder klooster worden genoemd.  

 806  Ombouw Fostatempel in Christenkerk 

 De eerst bekende vermelding van Ameland komt uit een schenking van Reginmunt aan de Abdij van Fulda uit het begin van de 9e eeuw[3]Reginmunt is een telg uit de aanzienlijke adellijke familie van de Reginingen. Het eiland werd daarin genoemd als het 'Insula que dictur Ambla' (het eiland Ambla geheten). Wanneer zich de eerste mensen op Ameland begaven is onduidelijk maar het eiland moet in ieder geval vanaf het jaar 850 bewoond zijn geweest. In fictieve geschriften zouden de Cammingha's het klooster Foswerd in 866 bij Ballum gesticht hebben[4], maar dit werd door de Cammingha's beweerd om rechten te doen gelden op Ameland. In 1287 werd Ameland door de Sint-Luciavloed getroffen. 

866  Stichting H. Benedictusklooster 

Op de hogere zandgrond van Ameland ontstaan achter de duinen een aantal nederzettingen: Oerd en Oosthuizen, Nes in de Buren en Nes in Duin, Ballum, Hollum, de Blieke en Sier. Het eiland valt onder het bestuur van Ferwerderadeel. 

1450  - 1463  Romke Donia  

1463 – 1464  Keimpe Donia

1494 Erkenning onafhankelijkheid door Koning Maximiliaan van Oostenrijk  

1595 Neutraliteit erkend door  Albrecht  van Oostenrijk gehuwd met Isabella van Spanje  

1622 Statuten, Ordonnantiën en Costumen van Ameland opgesteld door Watze van Cammingha ;   

1629 Neutraliteit erkend door Isabella Clara Eugenia van Spanje landvoogdes der Nederlanden (1566-1633) .  

1658 Aanpassing van de Statuten, Ordonnantiën en Costumen van Ameland. 

1620 – 1800  Welvaart door de handelsvaart op Frankrijk, Spanje, Portugal en Oostzeegebied  

1650 -  1800 Bouw stenen huizen ter vervanging van houten huizen, thans aangemerkt als commandeurswoningen.  

1675 Zware stormvloed  

1680 Overlijden Frans Duco van Cammingha  

1685 Zware stormvloed  

1717 en 1719 Zware stormvloeden  

1725 Ramp met vissersboten bij Ballum (31 doden)  

1814 Herstel onafhankelijkheid en volgens art. 54 van de Grondwet een gemeente van de provincie Friesland (Grondwet 1815 art.2)  

1880  Bouw van de vuurtoren.   

1888 Oprichting Onderlinge Maatschappij ter verzekering van Brandschade  

1889 Aanleg pier met aanlegsteiger bij Nes  

1889 Begin bosaanplant op Ameland bij Nes  

1893 Aanleg Kooi-Oerd stuifdijk  

1895 Oprichting Waterschap de Grieen  

1896 Eerste zuivelfabriek te Nes (opgeheven 1935)  

1896 Markegronden verdeling belemmert ontwikkelingen. De buitengronden worden verdeeld. Eerst in Hollum en Ballum, kort daarna ook “de gemene gronden van Nes en de Leijen”.   

1904 Zuivelfabriek te Ballum (opgeheven 1925)  

1904 Zuivelfabriek te Hollum  (opgeheven 1978)  

1911 Zuivelfabriek te Buren (opgeheven 1943)  

1911 Aanleg van de eerste verharde wegen op Ameland, de Burenlaan en Zuiderlaan te Hollum  

1914 – 1918 Mobilisatie vanwege WO I  

1918 Aanleg straatweg Buren – Hollum  

          Veerdienst Zwarte Haan – Ameland?  

1920 Gunning Rijksveerdienst naar Ameland aan Wagenborg Passagiersdiensten met ms “Waddenzee” aannemer WPD  

1921 Oprichting het Vennoot voor bewijden van vee op oost-Ameland

1924 Totstandkoming Ruilverkavelingwet  

1926 Zuivelfabriek Ameland te Hollum  

1927 Oprichting Waterschap Nes-Buren  

1927 Ruilverkaveling Hollum  

1928-1930 aanleg waddendijk oostelijk deel  

1940 Tijdens de WO II worden de voorbereidingen getroffen voor de Ruilverkaveling “De Mieden” op het oostelijk deel van het eiland.  

1947 Ruilverkaveling Nes-Buren  

1947 Start middelbaar onderwijs op Ameland   

1952  Start ontwikkeling van recreatie en toerisme   

1955 Start gemeentelijke vuilophaaldienst  

1956 Ruilverkaveling Hollum/Ballum ; Aanleg vliegveld bij Ballum  

1959 Aanleg nieuwe veerdam bij Nes  

1960 Bouw scholengemeenschap te Nes  

1960 Seismografisch onderzoek naar gas in bodem onder het eiland  

1961 Plannen voor aanleg dam naar Ameland, later 2 dammenplan met inpoldering deel van het Wad.  

1961 Aanleg waterleiding op Ameland  

1963 Proefboringen naar gas op het eiland  

1970 Oprichting Stichting Sociaal Cultureel Werk Ameland  

1971 Start aanleg ondergronds eklectrisch netwerk  

1972 Windhoosramp Kampeerterrein Duinoord in Nes  

1974 Einde stichting Dammenplan Ameland  

1974 Bouw nieuw gemeentehuis te Ballum  

1978 Sluiting zuivelfabriek te Hollum en aanleg melkleiding naar de vaste wal 

         Aanleg recreatiegebied “de Vleijen” op Oost-Ameland  

         Aanleg recreatiegebied “de Aanleg”met golfbaan op West-Ameland  

1980 Aanleg aardgasnetwerk op het eiland  

1988 Einde gebruik melkleiding en transport melk per boot   

1998 Ruilverkaveling met administratief karakter (RAK) Ameland   

2000 Start aanleg kabelnet voor tv door Kabel Noord  

2004 De laatste vuurtorenwachter verdwijnt van de eilander vuurtoren.  

2012 Ameland telt ca. 3500 inwoners waarvan ca 70% werkzaam is in de recreatie. 

2015 Aanleg glasvezelkabel naar het eiland via de voormalige melkleiding  

2016 Aanleg zonnepark op vliegveld bij Ballum 

 

Ontdek alles over Stichting De Ouwe Pôlle

Word vriend van Stichting De Ouwe Pôlle. Bekijk de voordelen:

Word vriend van Stichting 'De Ouwe Pôlle Ameland'. Daarmee steunt u het behoud van het cultuurhistorisch erfgoed op Ameland.

  • Ontvang drie keer per jaar onze magazine Pôllepraat vol verhalen over de Amelander cultuur en geschiedenis
  • Steun onze musea op Ameland: museum Sorgdrager, museum Swartwoude, het bunkermuseum en de cultuurkerk in Nes
  • Met uw bijdrage organiseren wij ieder winter een programma bestaande uit lezingen waaraan u kunt deelnemen
  • Onze stichting heeft een ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling)

<<< Meld je aan als vriend van de Ouwe Pôlle >>>