Mangelbak van Ameland

Mangelbak

Tegenwoordig worden ze vaak gebruikt als dienblad of als object om voorwerpen te presenteren. Meestal nieuw gemaakt en te koop in woonwinkels met nostalgische meubels en voorwerpen. Ze hebben vaak de vorm van een mangelbak.

Het woord mangelen geeft aan dat ze vroeger een heel andere functie hadden. Ze werden gebruikt om er schoon wasgoed in te leggen, nadat het door de mangel was gehaald, een apparaat met twee rollen waar dat het water uit gewassen textiel perste.

Dit exemplaar is een bijzondere. We weten precies wanneer hij is gemaakt: 1686. Dat staat in grote letters op de achterzijde, onder een geschilderd fruitstuk dat bijeen wordt gehouden door een rode strik.

De voorkant toont een man en een vrouw, ieder met een herderschopje. Daarmee schepten herders vroeger wat aarde uit de grond die ze naar afgedwaalde schapen gooiden. De zijden van de bak zijn versierd met ranken en hier en daar een kers.

De herkomst van deze mangelbak valt niet meer te achterhalen, maar het is aannemelijk dat hij vroeger heeft toebehoord aan welgestelde mensen. Sommige mangelbakken werden heel fraai bewerkt en beschilderd.

Dit exemplaar geldt onder kenners als een topstuk. Museum Sorgdrager heeft nog enkele bijzondere meubels in de collectie, die als geheel bij de top vijf van museale collecties in Nederland wordt gerekend. Ze zijn te zien op de bovenverdieping van het Sorgdragerhuis.