Expositie De Terrorist in Leeuwarden

Zaterdag 18 februari was de opening van de expositie De Terrorist in het Fries Verzetsmuseum. De Terrorist was een barak die door de Duitse bezetter is gebouwd en na de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt als vakantiehuis. Hier kwamen nabestaanden van verzetsslachtoffers om even aan hun zorgen te ontsnappen. Hun verhalen staan centraal in een tentoonstelling die vanaf 2023 te zien is in het Fries Verzetsmuseum.

De Terrorist was gelegen in de duinen van Ameland, op 20 meter van het strand. Hier konden de 'nagelaten betrekkingen' van gevallen verzetsstrijders gratis vakantie vieren. Het ging om weduwen, kinderen en ouders van verzetsslachtoffers, maar ook om gezinnen die nog compleet zijn, maar psychisch of fysiek erg hebben geleden onder de oorlog. Er was plaats voor 25 personen per keer, twee weken per groep, van mei tot en met september. De gasten kwamen veelal uit Friesland, maar ook uit andere delen van het land zoals Rotterdam of Groningen. Het vakantiehuis was een initiatief van de Stichting Oud-KP, een vereniging voor voormalig leden van het gewapend verzet, de knokploegen (KP's). Met wat hulp van de burgemeester van Ameland, oud-verzetsman Roel Walda, konden vrijwilligers in vijf weken tijd een oude Duitse barak opknappen en ombouwen tot knus vakantieoord.

Gerlof Molenaar, Tina Brouwer en Meinte Bonthuis in gesprek met Marre Faber-Sloots.

Een delegatie van het bestuur van de Ouwe Pôlle was uitgenodigd om de opening bij te wonen van ‘hun’ Terrorist. Het gebouw stond op Amelander grondgebied, maar betrokkenheid van de eilanders met het gebouw was er nauwelijks. Dat werd duidelijk uit de gesprekken die de leden van de Ouwe Pôlle hadden met de reünisten. Die kwamen om vakantie te vieren en twee weken de zorgen opzij te zetten. Contact met de eilander bevolking was er niet.

Rondleiding door Marre Faber-Sloots in de ruimte die als De Terrorist is nagebouwd.

Op de tafels lagen dikke stapels foto’s. Reünisten herkenden zichzelf op foto’s die ze nooit eerder hadden gezien. In de filmzaal werd een film vertoond die was gemaakt door Ale Hesselink. Hij filmde de aankomst van de boot, de reis met de bus van Wagenaar naar het strand. Daar, op slechts enkele tientallen meters afstand van het strand, ten oosten van badpaviljoen Steinvoorte, stond De Terrorist. De pas aangekomenen sjouwden hun koffers naar hun tijdelijke bestemming en de vakantie kon beginnen. Even weg uit de sleur, onbezorgd vakantie vieren.

Uitzicht op zee vanuit De Terrorist in het Fries Verzetsmuseum.

In het Fries Verzetsmuseum is een ruimte nagebouwd als De Terrorist. De wanden, het plafond, ze zijn precies zoals destijds op Ameland. Zelfs het uitzicht, met zicht op het strand, is gelijk. Aan de wand hangen foto’s, er wordt een film vertoond en er liggen dagboeken en dergelijke in vitrines. Kortom, de moeite van een bezoek waard.

De vakantiegangeres van De Terrorist zongen destijds dit lied en kennen de tekst nu nog.

De Terrorist is later afgebroken en opgebouwd in De Vleijen. Tegenwoordig heet het de Boekanier. Waarschijnlijk vond de nieuwe eigenaar de naam niet uitnodigend voor een vakantieverblijf. De naam De Terrorist verwijst naar de scheldnaam die door de Duitse bezetters werd gebruikt voor verzetsmensen: 'Terroristen'. De naam werd na de oorlog als geuzennaam gebruikt door het voormalig verzet.

Je hebt nog even de tijd om de expositie te bezichtigen. Deze duurt namelijk tot februari 2025.

Een pagina uit het dagboek dat in De Terrorist werd bijgehouden.