De boerderij van ouwe Piet in Buren
30-07-2025 09:55
Aan de Kooiweg in Buren staat een inmiddels herbouwde appartementenboerderij met als bouwjaar 1806. Mensen van mijn generatie noemen het de boerderij van Jan van Gradus. Pieter Sipkes de Jong (1826-1912) werd hier geboren en stierf er. Hij wist vier van zijn kinderen boer te maken.
Door Anne de Jong
De boerderij van Jan van Gradus
Zoon Gerben de Jong (1860-1902). Die boerde met zijn vrouw Jelske Mosterman tegenover zijn ouderlijk huis. De boerderij staat er nog en is nu van Douwe en Henriëtte Molenaar. Jelske was de grootmoeder van Douwe Molenaar.
De boerderij van Gerben de Jong en Jels Mosterman. Dries Skoenmaker trouwde met Jels haar dochter Trijntje en kwamen hier op de boerderij. Jels die maakte wel schapekaasjes. Om ze te drogen had ze een slimme oplossing. Ze had twee grote spijkers in de muur waar ze twee keukenstoelen ruglings aan hing. Met een plank op de stoelen had ze een droogrek. Daar lagen de schapekaasjes op te drogen. Totdat de kippen de kaasjes ontdekten. Die pikten ze schoon leeg zodat alleen de korst nog overbleef. Al inzoomend op de foto zie je de roestige spijkers nog zitten
De boerderij van Piet Kooiker op de Driesprong. Deze werd rond 1900 gebouwd door Trientje de Jong en Tjeerd Kooiker. Zij zijn de overgrootouders van de huidige bewoners. Zoon Douwe de Jong (1876-1951) werd boer op het ouderlijk bedrijf.
De boerderij van Trientje de Jong en Tjeerd Kooiker, in de volksmond Spiestrien en Sjapes Tjeerd
De boerderij van Oäde Piet aan de Strandweg te Buren. Hier bouwde de oudste zoon van Pieter Sipkes, Sipke (1853-1935) genaamd, een nieuwe boerderij toen hij in 1890 met Rimkje Kooiker (1861-1914) trouwde. Waarschijnlijk was broer Foppe de Jong de aannemer. Uit dit huwelijk waren geen kinderen.
De boerderij van Oäde Piet
Een andere zoon van Pieter Sipkes was Pieter (1862-1900). Hij werd geen boer maar timmerman, evenals zijn broer Foppe de aannemer.
Pieter deed zijn opleiding in Leeuwarden. Hij trouwde in 1892 met Jantje Molenaar (1864-1900). Ze kregen vier kinderen waarvan twee slechts 7 en 3 maanden oud werden. De andere twee kinderen waren Tine (1893-1985) en Piet (1896-1991).
Hun beide ouders overleden overleden aan TBC toen Tine 7 jaar was en Piet 4. Tine werd geboren in Deventer en Piet in Zwolle. Plaatsen waar vader toen werkzaam was.
Pieter de Jong (1862-1900) en Jantje Molenaar (1864-1900)
De beide kinderen werden grootgebracht door hun grootouders op de Oosthoek. De dan al 74-jarige Pieter Sipkes en vrouw Janke. Oäde Piet bleef daar tot zijn 18e levensjaar. Hij moest in dienst. Vermoedelijk hielp hij daarna zijn oom Sipke die met Rimkje de boerderij aan de Strandweg had laten bouwen. Rimkje overleed echter al in 1914. Ome Sipke is dan 61 en kan wel wat hulp gebruiken. Piet junior, ter onderscheiding van latere generaties oäde Piet genaamd, trouwde in 1923 met Jeanette Pieters Boelens en ging bij oom Sipke op de boerderij wonen. Ome Sipke leefde bij hen in tot zijn overlijden in 1935. Ze kregen 8 kinderen. Waaronder de eerst geboren jongen die natuurlijk de naam Piet (1928-2012) kreeg. Wat verbasterde tot PiettePiet. Oäde Piet zijn vrouw Jeanette overleed al in 1935 op 37-jarige leeftijd. De zus van Oäde Piet, Tine, kwam in het jonge huishouden en voedde mede de kinderen op.
Oäde Piet in zijn boerderij
Toen PiettePiet huwde in 1959 werden de koeien tussen vader en zoon verdeeld. PiettePiet en zijn vrouw Anna Mosterman (1936-2024) gingen naar de suihoek, aan het Kloosterpad.
Oäde Piet behield twee paarden, die stonden in de paardestal, tegen de 'koeies' aan. Verder waren er twee hooivakken.
De woning had een traditionele indeling. Rechts, aan de straatkant, de woonkamer met bedstee, in het midden de hal en links de keuken. Boven waren slaapkamers. Oäde Piet overleed in 1991, zijn dochter Nelle tien jaar later. Sindsdien is de boerderij onbewoond. Kleindochter Petra voert van tijd tot tijd onderhoud uit, zoals een nieuw dak.
Toen de boerderij uit 1806 aan de Kooiweg enkele jaren terug geheel is herbouwd kwam er een kistje van zolder met allemaal latjes en losse onderdelen erin. Na heel wat geknutsel bleek het een wenteltrap te zijn. Een examenopdracht uit 1882 van P.d.Jong (zie foto's hieronder).
Met dank aan Petra de Jong, Koos Molenaar en Paul Fonk.