Amelander honderdjarigen: van oud tot oudste

Aan Pieter Jan en Tineke Borsch van Ameland Genealogie stelden we de vraag hoeveel honderdjarigen Ameland sinds 1800 heeft gehad. Pieter Jan en Tineke Borsch hebben ruim 90.000 Amelanders in hun database staan. Op basis daarvan is deze lijst samengesteld en vervolgens aangevuld met informatie uit oude kranten en van familieleden.

Door Jacob S. Roep

1. Eelke Bakker (1910-2020), leeftijd 109,8 jaarEelke Bakker

Sinds 7 maart 2018 is Eelke de oudste nog levende man in de Benelux. Sinds 4 augustus 2018 is hij ook de oudste Fries ooit. Hij werd geboren in Ballum en verhuisde in 1928 naar de vaste wal. Eelke heeft onder meer gewerkt aan het bouwen van de Afsluitdijk. Hij trouwde in Metslawier met Bauktje Sonnema, die in 2007 op 92-jarige leeftijd overleed. Sinds 1959 woont hij in Dokkum. Hoe hij zo oud is geworden? Zijn geheim is - naar eigen zeggen - elke dag roggebrood met veel spek eten. Op 3 mei 2020 is Eelke Bakker in Dokkum overleden.
 
 

2. Joekje Visser (1897-2002) - 104,7 jaar oudJoekje Visser Ameland 104,7 jaar oud

Veel eilanders kenden haar als Joekje van café De Welvaart in Hollum. Zij verzorgde daar de gasten. In 1948 deed haar moeder dit café over aan hun kleinzoon. Daarna verhuisde Joekje met haar moeder en kostganger Egbert ten Zeldam naar een woning aan de Burenlaan. Ten Zeldam was een voormalige marinier die in Hollum allerlei baantjes vervulde. Toen Joekje 75 jaar oud was, verhuisde ze naar De Stelp. Joekje was dankzij haar hoge leeftijd een vraagbaak voor de familie. Zij volgde het nieuws op de voet. (foto: Tineke Borsch)
 

3. Therisia (Tjet) de Jong (1910-2014) - 103,33 jaar oud

Tjet werd geboren in 1910 als jongste dochter van Gerben de Jong en Catrien Boelens. Op haar zestiende maakte ze mee dat Tjet de Jong, 103 jaar oud Amelasnder een zeedijk om Nes en Buren kwam te liggen. Daarvoor kwam het regelmatig voor dat, bij hoog water, de vloedlijn tot aan het huis lag. Vele jaren was ze werkzaam in de kraamzorg en hielp jonge moeders met de verzorging van hun jonggeborenen. Voor de oorlog was ze huishoudster op de pastorie waar ze in 1940 Titus Brandsma nog ontmoette. Uit bewondering voor het leven en lijden van die man liet ze in 1990, in samenspraak met het parochiebestuur, een gebrandschilderd raam plaatsen in de St. Clemenskerk. Zij droeg een volle eeuw Amelander geschiedenis met zich mee.

Bron: Anne de Jong

 

4. Eeke Zwart (1887-1990) - 102,7 jaar oud

Eeke Zwart, 102 jaar oud Ameland

Eeke was in oktober 1964 een van de eerste bewoonsters van verzorgcentrum De Stelp. Veel Hollumers kennen haar als ‘tante Eeke’. Ze was 36 jaar lang werkzaam in hotel De Zwaan bij haar zwager Gerrit Visser. Daarna deed ze jarenlang het huishouden voor Gerrits zoon Aaldert, die boer was in Hollum. Eeke was een telg uit de oude, doopsgezinde, Amelander familie Zwart. Aan moederskant volgden Eekes en Trijntjes elkaar een paar honderd jaar lang op. Eeke wist altijd veel over vroeger te vertellen. Hoe ze zo oud werd? “Hard werken en veel slapen”, zei ze. 

5. Hieke Visser-Dokter (1848-1951) - 102,6 jaar oud 

Hieke Visser-Dokter 102 jaar oud Ameland

In haar tijd werd ze ook wel ‘tante Hieke’ genoemd. Hieke huwde op 47-jarige leeftijd met Hendrik Visser. Vanaf augustus 1930 was ze weduwe en alleen. Ze werd tot op hoge leeftijd verzorgd door een nicht en toen die overleed, nam een achternicht haar in huis. Haar geheugen was na haar 100e verjaardag nog erg goed. Ze kon met smaak vertellen over haar schoolgaan bij meester Van Tuinen te Ballum en meester Ros later in Hollum. Haar gezichtsvermogen werd steeds minder. Op haar honderdste kon ze daardoor “alleen nog maar boontjes afhalen en doppen”, zei ze. Al met al heeft Hieke geen gemakkelijk leven gehad. In haar jeugd werkte ze soms twaalf tot vijftien uur per dag en verdiende dan een kwartje of veertig cent. 
 

6. Catharina Bakker-van der Laag (1894-1995) - 101,5 jaar oud

Op haar honderdste beschikte Catharina nog over een scherp verstand en goed geheugen. Ze las nog regelmatig boeken en Catharina Bakker-van der Laag (1894-1995) 101 jaar oud Amelandvolgde het nieuws op de voet. Lichamelijk ging het wat minder. Vooral het lopen ging moeilijk. Catharina mocht graag vertellen hoe ze als zevenjarige een reis naar New York maakte. Die reis maakte ze samen met haar vader die kapitein van een zeilschip was. Catharina kwam uit Hollum en trouwde met Gerben Bakker waarna ze naar Ballum verhuisde. Uit hun huwelijk zijn drie kinderen geboren. Ze woonde tot op hoge leeftijd zelfstandig. 
 
 
 
 

7. Karst Huitema (1893-1995) - 101,5 jaar oud

Karst werd geboren in Hollum op Ameland als zoon van een kruidenier. Op jonge leeftijd verhuisde hij van het eiland. De Karst Huitema (1893-1995) 101 jaar oud Amelandfamilie trok naar Leeuwarden waar aan de Elisabethstraat wederom een kruidenierswinkel werd begonnen. Karst zette het bedrijf voort in het Drentse Hijken en later in Harlingen. Na de Eerste Wereldoorlog trouwde hij met Anke Bijlsma uit Onstwedde. Ze kregen vier dochters. Later kwam hij in dienst hij bij een bevrachtingsdienst in Harlingen waar hij tot aan zijn pensioen is blijven werken. 
 
 
 
 
 

8. Gertje Ridder (1893-1995) - 101,4 jaar oud Gertje Ridder (1893-1995) 101 jaar oud Ameland

Velen kenden Gertje als ‘zuster Ridder’: ze werkte 33 jaar in het Diakonessenhuis in Leeuwarden waarvan de laatste 25 jaar op de operatiekamer. Ze zei dan ook: ”Ik heb bijna half Friesland onder het mes gehad.” Als oudste van zes kinderen op een boerderij leerde ze hard werken. In 1915 besloot ze van Ameland te gaan en in Leeuwarden in de verpleging te gaan. In 1948 maakte een ziekte een einde aan haar zustersloopbaan. In 1971 keerde ze terug naar Hollum. Ze bleef tot op de hoge leeftijd de veranderingen in het ziekenhuiswezen volgen. 
 
 
 

9. Janke Tieman-Oud (1889-1990) - 101,2 jaar oudJanke Tieman-Oud (1889-1990) 101 jaar oud Ameland

Janke woonde op haar honderdste nog steeds in haar geboortedorp Buren. Ze werd al vroeg weduwe; haar man, Willem Tieman, overleed in 1932. Ze bleef achter met tien kinderen. Janke woonde later met haar zoon Jaap en dochter Jacoba aan de Paasduinweg. Zowel haar gezichtsvermogen als haar gehoor werden op latere leeftijd wat minder. Door de vroege dood van haar man in een tijd waarin nauwelijks sociale voorzieningen bestonden, had Janke een moeilijk leven achter de rug. Dat ze ooit nog eens de honderd zou halen, had ze nooit verwacht. 
 

10. Gelske de Jong-Bakker (1906-2007) - 100,99 jaar oudGelske de Jong-Bakker (1906-2007) 100 jaar oud Ameland

Gelske was de oudere zus van Eelke Bakker. Toen het gezin Bakker in 1928 naar de vaste wal verhuisde, bleef Gelske op de boerderij in Ballum. Zij zette de familieboerderij voort en begon met één koe. Ze was een boerin in hart en nieren. Ze was met een zeeman getrouwd, die echter in de oorlog niet meer voer. Het echtpaar kreeg vier kinderen en Gelske hield nauwgezet bij wat haar kinderen deden. Op 90-jarige leeftijd kreeg Gelske een nieuwe heup. Ze was bijna nooit ziek, maar later werden haar gezichtsvermogen en gehoor wel minder, maar haar geheugen bleef tot op hoge leeftijd scherp. 
 
 

11. Maike de Boer-Boelens (1803-1904) - 100,7 jaar oudMaike de Boer-Boelens (1803-1904) 100 jaar oud Ameland

Maike schreef haar achternaam Boelens als 'Boelles’. Ze trouwde met Teunis Wiebrand (Teunis) de Boer.  De Leeuwarder Courant schreef over de honderdste verjaardag van Maaike in 1903: ‘Buren op Ameland. 11 Juni. Heden viert Maaike Boelens alhier haar 100sten verjaardag. Van de gebouwen wappert de driekleur wat een feestelijk aanzien geeft aan het anders zoo stille gehucht. Maar ook elke vlag is voorzeker een blijk van belangstelling en legt getuigenis af dat in ieders hart de wensch wordt gekoesterd, dat het oudje nog eenigen tijd dat het oudje nog eenigen tijd in ons midden blijve gespaard.’
 

12. Jacob Eeuwes de Vries (1834-1935) - 100,5 jaar oud Jacob Eeuwes de Vries (1834-1935) 100 jaar Ameland

Op 17 november 1934 vierde Jaap de Vries uit Hollum zijn honderdste verjaardag. Hij was oud-roeier van de Noord- en Zuid-Hollandsche Reddingmaatschappij. Hij heeft gedurende vele jaren, toen schipbreuken op de kust van Ameland in het slechte jaargetijde geregeld voorkwamen, moeilijke en gevaarvolle tochten met succes volbracht. Vlak voor zijn verjaardag kreeg hij bezoek van de correspondent van de Leeuwarder Courant. Die trof een ‘krassen grijsaard’, die in het geheel niet hulpbehoevend was, alleen zijn gezichtsvermogen werd iets minder.

13. Pietje Brouwer-Bakker (1893-1994) - 100,3 jaar oudPietje Brouwer-Bakker (1893-1994) 100 jaar oud Ameland

Pietje Bakker werd in Hollum geboren als oudste van een gezin met vier kinderen. In 1924 trouwde ze met Jacob Brouwer, die lange tijd als gemeenteontvanger op Ameland heeft gewerkt. Ze kregen drie dochters. Jacob Brouwer overleed in 1971. Pietje vierde haar honderdste verjaardag in het verpleeghuis De Hout in Alkmaar. De toenmalige burgemeester Michiel Zonnevylle van Ameland kwam haar daar feliciteren. Ook waren er gelukwensen van koningin Beatrix en commissaris van de koningin Hans Wiegel. Verder werd de verjaardag in familiekring gevierd. 

 

14. Aaltje de Jong-Nobel (1915-2016) - 100,24 jaarAaltje de Jong-Nobel (1915-2016) 100 jaar oud Ameland

Aaltje Nobel is geboren in Ballum. Ze verhuisde naar het vasteland en trouwde later met Engele de Jong met wie ze een dochter kreeg. Engele was betonijzervlechter voor bruggenbouwers. Na de oorlog woonde Aaltje met haar gezin aan de Oranjeweg in Hollum in een huisje dat de naam"Edelweis" droeg. Hier bleef ze tot haar overlijden wonen, wat mede mogelijk was dankzij de hulp van de thuiszorg. In 1987 werd ze weduwe. Aaltje was nooit ziek en had op hoge leeftijd nog een flinke dosis humor en was goed bij. (Foto: Persbureau Ameland)
 

Deze honderdjarigen zijn geselecteerd op hun geboorte- en overlijdensplaats. Ze zijn allemaal op Ameland geboren en de meeste zijn daar ook overleden. Dit laatste geldt niet voor Eelke Bakker maar hij is natuurlijk wel op Ameland geboren. Overigens zijn er aan de wal wel diverse personen van Amelander komaf ouder dan 100 geworden. Zij zijn niet in dit overzicht opgenomen.

Wat valt op aan dit overzicht?

Van de 14 honderdjarigen zijn maar drie mannen ouder dan 100 geworden. Verder woonden zes honderdjarigen in de “suihoek” van Hollum (Eeke Zwart, Joekje Visser, Karst Huitema, Catharina v/d Laag, Pietje Brouwer en Getje Ridder). Dirk Wijnand Visser zei altijd al “suihoekers goeie groan”. Tevens bleef een aantal vrouwen ongehuwd: Eeke Zwart, Joekje Visser, Getje Ridder en Tjet de Jong. Tot slot had Hieke Visser-Dokter geen kinderen.

Met speciale dank aan Pieter Jan en Tineke Borsch.

Bronnen: Leeuwarder Courant, Ameland Genealogie en Persbureau Ameland. 

 

Zoek naar uw Amelander voorouders:

 

Ontdek alles over Stichting De Ouwe Pôlle

Word vriend van Stichting De Ouwe Pôlle. Bekijk de voordelen:

Word vriend van Stichting 'De Ouwe Pôlle Ameland'. Daarmee steunt u het behoud van het cultuurhistorisch erfgoed op Ameland.

  • Ontvang drie keer per jaar onze magazine Pôllepraat vol verhalen over de Amelander cultuur en geschiedenis
  • Steun onze musea op Ameland: museum Sorgdrager, museum Swartwoude, het bunkermuseum en de cultuurkerk in Nes
  • Met uw bijdrage organiseren wij ieder winter een programma bestaande uit lezingen waaraan u kunt deelnemen
  • Onze stichting heeft een ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling)

<<< Meld je aan als vriend van de Ouwe Pôlle >>>