Na tien jaar op zijn stalen zeetjalk “Broedertrouw” te hebben gevaren, vestigde de toen 32-jarige Egbert Wagenborg zich in 1898 in Farmsum aan vaste wal en begon een bevrachtingskantoor, hetgeen uitgroeide in wat thans heet Koninklijke Wagenborg. In een in 1905 geplaatste advertentie in Weekblad Schuttevaer werd gemeld dat hij, naast bevrachtingswerkzaamheden, ook handelde in brandstoffen. Ook hield hij zich bezig met aan- en verkoop van schepen. In vermelde advertentie wordt tevens genoemd dat hij “een passagiersmotorboot gebouwd in 1902, een houten tjalk gebouwd in 1880 en een ijzeren tjalk gebouwd in 1896 uit de hand “ te koop had. Daarnaast zag de ondernemer de noodzaak in van zowel een (haven-)sleepdienst voor Delfzijl als een passagiersdienst op Emden. Hij kocht de bij Machinefabriek Van Dam & Gorter te Uithuizen in aanbouw zijnde stoomsleper “Anna Meike”, die ook aangepast was met passagiersaccommodatie. Naast de veerdiensten op Emden werden er vanuit Delfzijl al gauw pleziervaarten georganiseerd naar de Duitse waddeneilanden Borkum en Norderney.
In 1908 gingen Egbert Wagenborg en de firma Lehnkering ieder hun eigen weg en werd de “Anna Meike” herdoopt in “Vooruitgang II”.
Na naam als passagiersvervoerder te hebben gemaakt werd Wagenborg in 1912 door een gezelschap benaderd hen naar Schiermonnikoog te brengen. Hij stemde hiermee in en adverteerde in de regionale krant dat op de -nieuwe- “Voortuitgang II”, de in de jaren zeventig van de negentiende eeuw als “Kampioen” gebouwde Compound 2 cilinder 200 pk raderstoomboot “met het oog op de te verwachten groote deelname vrage men tijdig aan…” nog “enkele plaatsen over…” waren. De 4½ uur durende reis begon in Delfzijl. De reizigers brachten de nacht door in het voormalige Strand- of Badhotel op Schiermonnikoog.
Rijksveerdiensten
Het uitbreken van WO I brachten de veerdiensten op Emden en de Duitse waddeneilanden duidelijk in het slop. Schiermonikoog kwam steeds nadrukkelijker in beeld. Hoewel Egbert Wagenborg in de periode 1912-1915 niet of nauwelijks op dit Nederlandse waddeneiland voer haakte hij in 1915 onmiddellijk in op een initatief van een aantal ondernemers via Zoutkamp een veerdienst tussen de stad Groningen en Schiermonnikoog te onderhouden.
Om de continuïteit van het (post)verkeer te garanderen, werden op de eilanden Schiermonnikoog en Ameland rijksveerdiensten geopend. Deze bootdiensten waren overigens ook beschikbaar voor het personenvervoer. Het waren slechts deze beide waddeneilanden die een dergelijke rijksdienst hebben gekend. Op Texel voer de TESO (Texelse Eigen Stoomboot Onderneming) en op Terschelling en Vlieland de Terschellinger Stoomboot Maatschappij.
Het voordeel van varen met een raderboot op stoom kwam in 1918. Doordat petroleum gerantsoeneerd was en de exploitant in problemen geraakte wegens gebrek aan brandstof kwam in dat jaar ook de Rijksdienst Oostmahorn-Schiemonnikoog v.v. onder de Wagenborgvlag. De Rijksveerdienst Holwerd-Ameland v.v. kreeg Wagenborg in 1920 in handen. De veerdiensten op Ameland en Schiermonnikoog werden tot 1 januari 1986 onder de vleugels van het ministerie van Verkeer en Waterstaat gevaren. Den Haag ‘fourneerde’ doorgaans de schepen en bepaalde o.a. de tarieven en de dienstregelingen.Nadat de verbinding Delfzijl-Emden v.v. in de jaren dertig van de vorige eeuw wegens gebrek aan rendement ter ziele was gegaan, volgde al gauw het opheffen van de dienst Delfzijl-Norderney. Ofschoon niet meer rendabel werd er tot het begin van de jaren zeventig vanuit Delfzijl nog een zomerdienst onderhouden met het Duitse eiland Borkum.
Privatisering
Per 1 januari 1986 gingen de ministeries van Verkeer en Waterstaat en Financiën akkoord met de privatisering door Wagenborg Passagiersdiensten van de diensten op de beide waddeneilanden Ameland en Schiermonnikoog. Na goed en langdurig overleg met toenmalig V&W-minister Smit-Kroes en haar ambtenarenkors, kon het startsein worden gegeven voor de bouw van een tweetal nieuwe veerboten, de “Sier” en de “Oerd”. Beide schepen werden gebouwd bij Scheepswerf Hoogezand aan het Winschoterdiep. De “Sier” werd in mei 1985 opgeleverd en de “Oerd” zou spoedig volgen. Wegens faillissement van de werf haalde Wagenborg landelijke publicatie door dit schip twee dagen voor oplevering te “kapen”. Het was een unieke vorm van “piraterij” onder leiding van toenmalig directeur Egbert L. Vuursteen. Er ontstond grote beroering. Onderaannemers schakelden een deurwaarder in om beslag te nemen op de boot. Doordat Wagenborg de laatste rekeningen tijdig had betaald, was zij formeel eigenaar en hadden de onderaannemers het nakijken. De “kaping” ging uiteraard gepaard met wilde en emotionele taferelen. Directeur Vuursteen, die op de brug van één van de sleepboten stond, raakte door het gebeuren zo overstuur dat hij per ambulance regelrecht vanuit de vuurlinies naar het ziekenhuis in Groningen moest worden overgebracht. Reacties van Wagenborg over het geheel: “Er was geen sprake van kaping. Door de omstandigheden gedwongen hebben we de boot gewoon een dag eerder dan in de bedoeling lag bij de werf weggehaald…”
Toekomst
Zowel op Holwerd en Ameland als Lauwersoog en Schiermonnikoog bouwde W.P.D. moderne passagiersaccommodaties, het hoofdkantoor Delfzijl verhuisde naar Nes. In het kader van een convenant is Wagenborg regelmatig in gesprek met de gemeentebesturen, de VVV’s en de ondernemersverenigingen van beide eilanden. De kwaliteitsverbetering van het toeristische dienstenpakket is een gegeven. De recreant eist meer comfort en gemak en daar speelt ook de plaatselijke bevolking op in. Een moderne en milieuvriendelijke zouteverenvloot staat de passagier ten dienste. Met de bouw van de nieuwe “Sier” en “Oerd” in resp. 1995 en 2003, zg. double ended ferries, (passagierscapaciteit 1200 personen, 73,20 x 15,90 meter, diepgang 1,65 meter, 4x 650 kW Caterpillar), werden de oude schepen met deze namen omgedoopt in “Rottum” en “Monnik” (1140 passagiers, 58 x 13,82 meter, diepgang 1,71 meter, 1200 kW MaK). Als reserveboot heeft de rederij de “Brakzand” (1000 passagiers, 50 x 9,42 meter, diepgang 1,30 meter, 2x 279 kW Deutz) met standplaats Lauwersoog achter de hand.
Als internationaal transportonderneming houdt Koninklijke Wagenborg te Delfzijl zich, naast passagiersdiensten, bezig met zeescheepvaart, op- en overslag, wegtransport, kraanverhuur, sleepvaart en offshore. Wagenborg Shipping B.V. voert het operationeel en commercieel beheer over ongeveer 170 zeeschepen.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
